Obecnie można spotkać tzw. kompleksy maszyn cyfrowych, czyli zestawy komputerów pracujących w systemach wieloprocesorowych i wielomaszynowych. Współpraca między nimi może być organizowana na jednym z trzech poziomów: najniższy ma miejsce wtedy, gdy dwa procesory wykorzystują wspólną pamięć zewnętrzną jako środek komunikacji; wyższy – gdy wykorzystywany jest kanał transmisji danych między maszynami; najwyższy – gdy dwa procesory wykorzystują wspólne pole pamięci operacyjnej.Analiza dotychczasowych zastosowań komputerów w systemach cyfrowych wskazuje na istnienie zarysowanych kierunków zmian ich architektury. Głównym wyznacznikiem tego procesu jest dążenie do pełnej realizacji idei komputera o tzw. zredukowanej liście rozkazów, dostosowanej do obszaru i specyfiki jego zastosowania. Rozwiązaniem konkurencyjnym są komputery o tzw. pełnej liście rozkazów, to znaczy takiej, która obejmuje działania na wszystkich typach danych i za pomocą operacji typowych dla współczesnych języków programowania wysokiego poziomu.
