Jak do tej pory, mieliśmy okazję obserwować rozwój światowego systemu obliczeń rozproszonych, dzięki potężnym maszynom obliczeniowym znajdującym się za granicami naszego kraju. Jednak od 13 listopada 2014 roku działa już (choć jeszcze nie z pełnymi możliwościami obliczeniowymi) jeden z największych polskich superkomputerów – w Świerku k. Otwocka.
Maszyna zainstalowana została w Centrum Informatycznym Świerk (CIŚ), który stanowi jednostkę składową Narodowego Centrum Badań Jądrowych (NCBJ), które od lat działa pod Warszawą. Samo CIŚ stanowi wsparcie dla rozwoju polskiej atomistyki, energetyki oraz obliczeń naukowych. Jak mówi prof. Wiesław Wiślicki – kierownik projektu – moc obliczeniowa superkomputera sięgać ma 500 Tflops, co odpowiada sumarycznej mocy obliczeniowej 20 tys. pecetów domowych i jest równorzędne wykonywaniu 500 bilionów operacji zmiennoprzecinkowych na sekundę. Stawia to superkomputer w Świerku w pierwszej setce najszybszych maszyn obliczeniowych na świecie (rok 2014, aktualny ranking sprawdzić można na www.top500.org).
Bardzo ciekawy, ale i zalecany przez Komisję Europejską, wydaje się być sposób chłodzenia maszyny, a jest to chłodzenie oparte o ciepłą wodę. Jak mówi dr inż. Adam Padee:
Ponieważ woda odbiera ciepło ok. 4000 razy bardziej skutecznie niż powietrze, pozwala nam to zastosować znacznie mniejsze przepływy czynnika chłodzącego i wyższą jego temperaturę. Dzięki temu – po pierwsze – przez większą część roku możemy stosować chłodzenie swobodne, a – pod drugie – w systemie znajduje się znacznie mniej elementów ruchomych, co – oprócz oszczędności energetycznej – pozwala poprawić też jego niezawodność.
Superkomputer w Świerku to pierwsza instalacja w Polsce, która wykorzystuje ten innowacyjny pomysł. W systemach wykorzystujących wodę zimną konieczne jest zastosowanie sprężarek, które przed ponownym wykorzystaniem wody, muszą ją ostudzić do pierwotnej temperatury.
W przypadku użycia cieczy o temp. ok. 40 stopnia Celsjusza, sprężarki nie są konieczne, bo możliwe jest jej pasywne chłodzenie, wykorzystujące niższą temperaturę powietrza na zewnątrz. Oznacza to mniejsze koszty zapotrzebowania na energię (oszczędność rzędu 0,5 mln zł), jak i większą niezawodność całego obiegu chłodniczego, z którego wyeliminowane zostały wszystkie najszybciej zużywające się elementy ruchome. Ciecz chłodząca odbiera ciepło bezpośrednio z wnętrza komputerów (procesorów, pamięci itp.).
Budowa klastra potrwać ma do 2015 roku, docelowo będzie on liczył ok. 20 tys. rdzeni obliczeniowych (Intel Xeon 2.8 GHz, 25 M Cache), 100 TB pamięci operacyjnej RAM (Kingston DDR3-1600) i 3 PB przestrzeni dyskowej (Intel SSD). Większość sprzętu rozlokowana jest w głównej serwerowni o powierzchni 137 m2.
Cała wartość projektu oszacowana została na 98 mln zł, z czego 83 mln zł sfinansowanych zostało przez dotację pochodzącą ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.
Cały budynek przyozdobionych został pięknym muralem, który w 100% oddaje klimat panujący w środku. Cały projekt murala wykonany został pod kierownictwem krakowskiego artysty Olafa Ciruta. Malowanie muralu rozpoczęło się w maju 2014 roku i zajęło 3-os. grupie artystów niemal 300 h nieprzerwanej pracy. Na uwagę zasługuje fakt, iż zawiera on luminescencyjne linie, świecące o zmroku. Trzeba przyznać, że cały projekt robi niesamowite wrażenie.
